Eenzaamheid is normaal. Dat wil zeggen, als 40% van de bevolking ergens last van heeft, dan kun je dat gerust zien als gangbaar, als normaal. Dat wil niet zeggen dat we dat ook moeten blijven accepteren. Het doet me denken aan die dag op het schoolplein.
Dig
Dig stond om 12 uur samen met mij op het schoolplein te wachten tot de kinderen uit de klas zouden komen. Ik zei dat ik het fijn zou vinden als onze kinderen zouden kunnen overblijven, een gunst die destijds alleen werd verleend aan kinderen van werkende ouders. Terwijl zij werkten mochten andere ouders onbetaald tussen de middag voor hun kinderen zorgen. Ik was het daar niet mee eens, maar zou het minder erg hebben gevonden als ook mijn kinderen ten minste af en toe zouden mogen overblijven. Ik sputterde daar wat over en Dig keek me aan en zei: ‘wat een onzin, dat is toch nog nooit zo geweest, we hebben het altijd zo gedaan’. En daarmee was voor hem de kous af.
Het is nu eenmaal altijd zo geweest – dus normaal
Stel je voor dat we de dingen altijd zouden blijven doen zoals altijd – omdat het altijd al zo is geweest. Dan zou Dig nog in een berenvel lopen en hij zou zeker zijn kinderen niet van school hoeven te halen omdat er helemaal geen school zou zijn geweest. Gelukkig zijn er in de loop van de tijd heel veel dingen wel degelijk veranderd, ten goede. We hebben scholen, we hebben penicilline, we hebben cappuccino’s, kortom, er zijn best aardige uitvindingen geweest. Soms moeten die met enig geweld ingevoerd worden, omdat mensen het eigenlijk onzin vinden. Omdat ze het betutteling vinden. Omdat het nu eenmaal niet is wat ze gewend zijn. Een gordel in de auto? Wat een onzin! Anderhalve meter? Dag! Als man vrije dagen na de bevalling? Doe normaal! Niet roken in de trein? Kom op, zeg!
Eenzaamheid is normaal, een tragisch misverstand
Ooit was het normaal dat het krijgen van een kind een levensgevaarlijke onderneming was. Je hoort er zelden iemand over, maar het klooster was niet alleen uit godsdienstig oogpunt een verstandige keus voor meisjes. Van eerder tijden heb ik geen cijfers, maar in de jaren 1830 tot 1850 was bijvoorbeeld in de Universiteitskliniek in Wenen de sterfte onder kraamvrouwen een indrukwekkende 15 %. Een kind krijgen was vol risico. Er zijn tijden geweest dat het normaal was, ook in Nederland, dat een op de drie kinderen overleed in het eerste levensjaar. Dat was dus normaal. De invoering van hygiëne heeft daar verandering in gebracht. Maar denk je nou echt dat dat zonder slag of stoot is gegaan? Veel mensen vonden het onzin, in het begin waren zelfs ook artsen faliekant tegen. Blijven vasthouden aan hoe het nu eenmaal is heeft veel mensen het leven gekost.
Eenzaamheid, oorzaak en aanpak
Eenzaamheid is normaal. Iedereen voelt zich eenzaam als ie wordt buitengesloten of als er een relatie kapot gaat of als je gewoon een relatie in je leven mist. Hoe je daarmee omgaat is cruciaal. De een heeft binnen redelijke tijd de boel weer op orde, de ander blijft hangen in permanente eenzaamheid. Wie de competenties heeft om te zorgen dat ie goede relaties heeft en houdt, heeft geen probleem. Daar zit dan ook de aanpak van eenzaamheid: leren hoe je relaties aangaat en goed houdt. Omdat je nooit van tevoren weet of jij degene zult zijn die er zelf uitkomt, is het slim dat iedereen beter leert omgaan met relaties. Zou voor heel veel mensen een zegen zijn.
We moeten naar een nieuw normaal
Eenzaamheid aanpakken begint bij de ouders van kinderen: die moeten al weten dat eenzaamheid iets is wat ook de kleinste kinderen overkomt. Ze moeten weten wat ze kunnen doen om hun kind te leren omgaan met eenzaamheid. Maar misschien is het wel slim als ze eerst beter leren omgaan met elkaar…
Meer snappen wat eenzaamheid is, wat het met je doet en hoe je beter kunt communiceren, daar begint het mee. Daar is de cursus Creatief Leven prima voor, echt een aanrader voor als je (samen) wilt voorkomen dat jij of je kind zich eenzaam voelt.
Hoe dan ook zullen we toe moeten naar een nieuw normaal. De vraag is: gun jij dat volgende generaties? Begin dan met dit artikel te delen.