Eenzaamheid is niet altijd op te lossen. Dan is er zijn en jezelf aanbieden echt het enige dat je kunt doen. Maar hoe dan? Lees het ontroerende verhaal van Annet Hoeijmans-Boon over eenzaamheid bij iemand die mantelzorger was. Niet iedereen zal genieten van lichamelijk contact. Maar dat neemt niet weg dat je het wel kunt proberen!
Liefde en eenzaamheid – een verhaal uit de praktijk
Het is zaterdagochtend en ik ga op bezoek bij een alleenstaande vrouw. Haar echtgenoot is na een lange en slepende ziekte overleden. Dementie een verschrikkelijk aftakelingsproces waarbij ze langdurig mantelzorger is geweest voor hem. Totdat ze het niet meer kón en hij opgenomen werd in een verpleeghuis. Dat vond ze emotioneel heel moeilijk hoewel ze rationeel wist dat het niet anders meer kon. Ze bleef worstelen met een schuldgevoel, met een gevoel van tekort schieten.
De eerste jaren na zijn overlijden sloeg ze zich er makkelijk doorheen omdat ze plezier haalde uit haar uitstapjes met bridgevriendinnen en ook de logeerpartijtjes bij haar kinderen en kleinkinderen waren steeds een welkome afleiding. De drukte in de jonge gezinnen werd haar langzamerhand teveel, de kleinkinderen hadden hun eigen vriendjes en vriendinnetjes, waardoor de frequentie van contact afnam. Nu voelt ze zich eenzaam en alleen. Haar lichaam wil niet meer zo goed en ze heeft het voortdurend benauwd.
Als ik binnenkom in haar kamertje in het woon-zorgcentrum ligt ze op bed met haar gezicht naar de muur. Ik groet haar en vraag of ze zin heeft in koffie of thee. Het blijft stil. Mijn hart gaat naar haar uit… Ze straalt woordeloos zo’n eenzaamheid en verlatenheid uit.
Hartverscheurend. Wat nu?
Ik ga bij het bed zitten en streel haar zachtjes over haar rug. Geen reactie terwijl ik kan zien dat ze wel wakker is. Rustig ga ik nog een poosje door met haar rug en haar armen te strelen. Dan maak ik een kopje koffie en rommel wat in het kleine keukentje. Als ik terugkom met de koffie ligt ze nog steeds in dezelfde houding, roerloos.
Dan krijg ik ineens een ingeving
Ik zet de koffie op tafel en kruip tegen haar aan op bed. Ik vouw mijn lichaam om dat van haar, sla mijn arm over haar lichaam heen en zo blijven we een poosje liggen. Ik voel hoe onze verschillende ademritmes langzaam samenvloeien tot één rustige beweging. Ik koester haar oudere fragiele lichaam, zachtjes alsof ze een baby is. Tijd is onbelangrijk in deze intense zachte aanraking.
Als we zo een poos gelegen hebben voel ik iets bewegen bij haar. Ze zucht wat dieper en beweegt haar lichaam zachtjes een beetje. Ik blijf haar omhullen maar geef tegelijkertijd meer bewegingsruimte in afwachting van wat er gebeurt… Dan draait ze zich om, kijkt me aan en ik zie tranen in haar ogen. Onmiddellijk voel ook ik ontroering omhoogkomen. We kijken elkaar zonder woorden ontroerd aan. Dank je wel, zegt ze. Nu voel ik weer energie om op te staan en uit bed te komen.
Heerlijk, zeg ik, dan ga ik een kopje koffie voor je maken. Zo gezegd, zo gedaan en even later zitten we samen aan de koffie. Dan begint ze te vertellen…. Ik luister en stel zo nu en dan een vraag. Ze vertelt over haar verdriet en het grote gemis. Het gebrek aan perspectief als je ouder wordt. En vooral ook het gemis van fysieke aanraking (en).
De geborgenheid die ze ervaren had toen ik zo nabij was had iets in haar wakker gemaakt, zo vertelde ze verder… Ik dank haar voor het delen van haar verhaal. Tijd om op te stappen.
Terwijl ik naar buiten loop, de zon in, besef ik ten diepste hoe belangrijk en krachtig fysiek contact en aanraking zijn, in onze gedigitaliseerde wereld, ongeacht alle protocollen die er inmiddels overheen gelegd zijn om vermeend misbruik te voorkomen.
Deze bijdrage is van Annet Hoeijmans-Boon
Vind jij het ook zo mooi om verhalen uit de praktijk te delen? Schrijf het neer, stuur het op, en misschien staat jouw verhaal hier dan ook wel bij.
Groet,
Jeannette