Eenzaamheid post covid
COVID-19, corona, pandemie, hoe je het ook noemt, overal lees je berichten en hoor je dat eenzaamheid door corona enorm toegenomen is. Ik ben nogal een onderzoeks-addict. Ik wil dus weten of iets is onderzocht voordat ik er een uitspraak over doe. En je ziet nu, een paar jaar na de epidemie, dat het genuanceerd is. Zo legt Noreena Hertz een relatie met de opkomst van social media. Maar daarnaast is er mijn eigen theorie die voorspelt dat eenzaamheid ontstaat als een patroon van verbondenheid wordt verbroken. Op basis van die theorie zou je zeggen dat er wel degelijk meer eenzaamheid is gekomen door het isolement dat corona met zich meebracht.
Is er onderzoek naar hoe mensen reageren op isolement? Jawel. Maar niets is vergelijkbaar met de wereldwijde golf aan isolement waar we met zijn allen mee te maken hebben gehad. En waar vooral kinderen en jongeren de prijs van zullen blijven betalen. Je kunt dus wel kijken naar onderzoek waarbij mensen gegijzeld zijn geweest (dat is er wel) of naar hoe mensen reageren op gevangenneming (dat is er wel) of naar hoe mensen reageren op heel lange poolreizen (dat is er ook), maar daarmee zien we één ding over het hoofd: nu zat iedereen, wereldwijd, in hetzelfde schuitje.
Schuitje vol stress
Dat schuitje was een schuitje vol stress. Dat maakte dat we rare dingen deden. Wij mensen doen wel meer rare dingen. We hebben memes, een fenomeen dat die naam kreeg van Richard Dawkins, de man van de selfish genes, en waarmee hij al die culturele fenomenen bedoelde die zichzelf als het ware voortplanten in de samenleving. Dat opeens iedereen een spijkerbroek met gaten moet kopen, dat is een meme. Dat een filmpje van Afrikaanse kistendragers populair zou worden, had niemand kunnen voorspellen. Een echte meme. En dat we – volstrekt zinloos – massaal WC papier zouden gaan inslaan, (de enige echte COVID meme), wie had het kunnen dromen.
En verder…
Wat deden we door die extra stress? Door de dreiging van dood en ziekte, die ons dagelijks werd voorgeschoteld door in dreigende pakken vermomde verpleegkundigen en artsen? Werden we extra eenzaam? Nou, sommigen wel en anderen niet. Uit een kort en snel onderzoek van I&O research blijkt dat vooral jongeren zich meer eenzaam voelen, je kunt het onderzoek hier zien. Uit het verslag: “Ongeveer drie op de tien Nederlanders voelt zich eenzamer door de crisis. Ten opzichte van maart zijn jongeren zich vaker eenzamer gaan voelen, meer dan de helft (55%) van de jongeren voelt zich eenzamer door de crisis. De grootste stijging van gevoelens van eenzaamheid komt voor onder 25- tot 34-jarigen, van hen zegt nu bijna de helft zich eenzamer te voelen dan voor de crisis.”
Opties
Als je relaties door omstandigheden niet meer kunt onderhouden zoals je gewend was staat je een aantal opties open:
- Wachten tot het goed komt
- Andere wegen zoeken om je relaties te onderhouden
- Andere relaties aangaan of aanhalen
Wachten tot het goed komt is niet zo’n slimme optie: relaties moet je onderhouden, zowel om de relatie goed te houden als voor je eigen gezondheid. Doe je dat niet, dan loop je kans op langdurige eenzaamheid. Ben je namelijk eenmaal ontwend om sociaal te zijn, dan wordt het lastiger om er goed in te zijn, en je vind het steeds minder leuk. Een grote valkuil.
Blijvende gevolgen
Het grootste probleem heb je als je gedwongen was om te wachten tot het goed komt. Omdat je opgesloten werd. En misschien ook niet de mogelijkheid had om contact op een andere manier te onderhouden. Als je blind of doof was en je contact met de wereld bestond nog uit huidcontact, dat werd verboden. Geloof maar gerust dat eenzaamheid er dan inhakt. Als je als klein kind alleen mensen zag met mondkapjes op, zodat je in die prilste, belangrijkste periode in je leven geen gezichtsuitdrukkingen kon zien. Dat dat niet zo maar overgaat als de situatie weer normaal is, dat weten nog steeds niet zo veel mensen. Dat het je brein fundamenteel verandert ook niet helaas. Dat je daar wat aan kunt doen, en wat dan wel, dat weten misschien nog minder mensen. Jij weet het nu wel.
Echte, goede hulp
Hulp bij eenzaamheid, het was er maar mondjesmaat. Corona heeft het probleem verergerd, dat staat als een paal boven water. Ik kan alleen maar hopen dat het leidt tot een roep om betere hulp. Betere hulp voor mensen die zich eenzaam voelen, betere opleiding voor mensen die zich daarin willen bekwamen, dat is waar ik voor sta.
Wil jij iemand zijn die dat soort goede hulp kan bieden? Meld je dan aan voor een opleiding. Nu meteen.
Gerelateerd: Bijzondere relaties, die heul veul voorkomen, Eenzaamheid en trauma
